Đồng Tháp hình thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp

ĐTO - UBND tỉnh vừa ban hành Kế hoạch số 331/KH-UBND ngày 8/10/2024 về việc thực hiện “Đề án triển bền vững một triệu hécta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030” tại tỉnh Đồng Tháp.

Theo đó, kế hoạch đề ra mục tiêu chung là hình thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững nhằm gia tăng giá trị, phát triển bền vững của ngành lúa gạo. Đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, thu nhập và đời sống của người trồng lúa, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính.

Trên tinh thần đó, kế hoạch đề ra mục tiêu đến năm 2025, diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao toàn tỉnh là 50.000ha.

Mô hình thí điểm thực hiện Đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại xã Láng Biển, huyện Tháp Mười mang lại hiệu quả kinh tế cao, giảm 4,92 tấn CO2/ha

Đến năm 2030, phấn đấu diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao toàn tỉnh đạt 161.000ha. Đối với canh tác bền vững, tại các vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, giảm lượng lúa giống gieo sạ xuống dưới 70 kg/ha, giảm 30% lượng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học, giảm 20% lượng nước tưới so với canh tác truyền thống. Có 100% diện tích áp dụng ít nhất một quy trình canh tác bền vững như: 1 phải 5 giảm, tưới ngập khô xen kẽ, tiêu chuẩn sản xuất lúa bền vững (SRP), các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt được chúng nhận và được cấp mã số vùng trồng.

Về tổ chức lại sản xuất, có 100% diện tích sản xuất vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp có liên kết giữa doanh nghiệp với tổ hợp tác, hợp tác xã hoặc các tổ chức của nông dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tỷ lệ cơ giới hóa đồng bộ đạt trên 70% diện tích; trên 146.000 hộ áp dụng quy trình canh tác bền vững.

Đối với bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh phấn đấu tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch dưới 8%; 100% rơm tại các vùng chuyên canh được thu gom khỏi đồng ruộng và được chế biến tái sử dụng; giảm trên 10% lượng phát thải khí nhà kinh so với canh tác lúa truyền thống.

Về thu nhập người trồng lúa, giá trị gia tăng, giá trị gia tăng trong chuỗi lúa gạo tăng 40%, trong đó tỷ suất lợi nhuận của người trồng lúa đạt trên 50%. Trong xây dựng thương hiệu và xuất khẩu, lượng gạo xuất khẩu chất lượng cao và phát thải thấp chiếm trên 20% tổng lượng gạo xuất khẩu của toàn vùng chuyên canh.

Đề án được triển khai tại 8 huyện, thành phố gồm: huyện Hồng Ngự, huyện Tân Hồng, huyện Tam Nông, huyện Thanh Bình, huyện Tháp Mười, huyện Cao Lãnh, huyện Lấp Vò và TP Hồng Ngự.

Đề án triển khai theo 2 giai đoạn. Đối với giai đoạn 1 (2024 - 2025), tập trung cùng cố các diện tích hiện trạng thuộc Dự án chuyển đổi Nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT) và Dự án sinh kế mùa lũ (WB9), các diện tích đủ tiêu chỉ tham gia là 50.000ha; tại 7 huyện, thành phố (huyện Hồng Ngư, huyện Tân Hồng, huyện Tam Nông, huyện Thanh Bình, huyện Tháp Mười, huyện Cao Lãnh và TP Hồng Ngự). Lựa chọn thực hiện thí điểm (dự kiến 50 ha) mô hình hoàn chỉnh theo tiêu chí của để án làm mẫu rút kinh nghiệm, làm cơ sở triển khai hoàn thiện cho toàn bộ diện tích đăng ký thực hiện.

Giai đoạn 2 (2026-2030) xác định cụ thể khu vực trọng tâm lập dự án đầu tư phát triển vùng lúa chuyên canh chất lượng cao giảm phát thải mới ngoài vùng Dự án VnSAT, WB9 và mở rộng thêm 111.000ha tại các huyện, thành phố đã tham gia giai đoạn 1 và bổ sung huyện Lấp Vò.

MN