Kinh tế xanh - Tương lai thịnh vượng cho khu vực đồng bằng sông Cửu Long

ĐTO - Với chủ đề “Kinh tế xanh - Động lực mới cho phát triển” Diễn đàn Khởi nghiệp đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) lần II năm 2024  diễn ra thành công tốt đẹp. Diễn đàn thực sự trở thành “địa chỉ đỏ” để hiệu triệu, tập hợp, thúc đẩy khí thế, hành động của cả 2 khu vực công - tư, đặc biệt là lực lượng doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chung tay phát triển kinh tế xanh khu vực ĐBSCL...

Đại biểu thực hiện nghi thức khai mạc Diễn đàn

Đòn bẩy phát triển kinh tế xanh

Phát biểu tại Lễ khai mạc Diễn đàn, đồng chí Trần Trí Quang - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, cho rằng, Diễn đàn nhằm thúc đẩy khí thế, hành động của cả 2 khu vực công - tư, đặc biệt là lực lượng doanh nghiệp, khởi nghiệp có yếu tố đổi mới sáng tạo nhằm cụ thể hóa chủ trương Nghị quyết số 13-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XIII về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quy hoạch vùng ĐBSCL thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Thủ tướng Chính phủ và tạo phong trào triển khai thực hiện Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”, trong đó, chú trọng mục tiêu tạo dựng Đồng Tháp là “Trung tâm giải pháp chuyển đổi xanh khu vực ĐBSCL” trong tình hình mới. Đồng Tháp tin tưởng và kỳ vọng, thông qua Diễn đàn lần này sẽ tạo bước ngoặt quan trọng, đánh dấu sự chuyển mình để Đồng Tháp cùng các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL có sự liên kết chặt chẽ, cùng nhau xây dựng nền tảng hợp tác, đối thoại công - tư hiệu quả gắn với đổi mới sáng tạo, phát triển mang tính liên vùng, khai thác thật tốt tiềm năng, thế mạnh của vùng, huy động cao nhất các nguồn lực bên trong và bên ngoài sớm mang lại hiệu quả thiết thực trong phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Qua đó góp phần hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp và thúc đẩy định hướng kinh tế xanh của vùng ĐBSCL.

Tìm hướng đi cho kinh tế xanh khu vực ĐBSCL, Diễn đàn còn có Tọa đàm với chủ đề “Kết nối - Vươn xa” gồm 3 phiên. Các phiên tọa đàm thu hút sự tham gia, đóng góp trí tuệ của đông đảo các nhà khoa học, các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, các startup các tỉnh ĐBSCL vì mục tiêu chung là đưa ĐBSCL vươn xa.

Tại phiên Tọa đàm “Các mô hình nông nghiệp và sản xuất chế biến nông thủy sản theo định hướng kinh tế xanh tại ĐBSCL”; ông Guenther Reinhard Meyer - Quản lý dự án VN-ADAPT, Tổ chức SNV Việt Nam chỉ ra các hạn chế trong sản xuất nông nghiệp ĐBSCL như: quy mô nhỏ, năng suất thấp, liên kết yếu. Theo đó, tổ chức này khuyến nghị, các tỉnh cần chuyển đổi sang nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi chuỗi giá trị và đầu tư xanh.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Rynan Technology giới thiệu một số mô hình nông nghiệp xanh và gợi mở cho khu vực ĐBSCL về thực hiện “chuyển đổi kép” trong nông nghiệp. Đây là quá trình tích hợp công nghệ kỹ thuật số vào toàn bộ chuỗi giá trị nông sản với mục tiêu tăng cường hiệu quả kinh tế, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới phát triển bền vững.

Trong phiên Tọa đàm “Thanh niên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong thời đại 4.0”, các diễn giả khẳng định tiềm năng to lớn về sản xuất nông nghiệp tại khu vực ĐBSCL đối với startup. Để khởi nghiệp thành công và bền vững, các startup cần có một chiến lược rõ ràng, xác định mục tiêu cụ thể, xây dựng mô hình kinh doanh hiệu quả, áp dụng công nghệ hiện đại và đảm bảo tính bền vững. Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu mạnh mẽ cũng là yếu tố quan trọng để tạo dựng uy tín và cạnh tranh trên thị trường.

Với chủ đề của phiên tọa đàm là “Sáng kiến du lịch xanh Mekong”, các chuyên gia, startup dành nhiều thời gian thảo luận để các tỉnh tận dụng tối đa các yếu tố tự nhiên và văn hóa, từ đó xây dựng hình ảnh du lịch đặc thù, bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa bản địa.

Đáng chú ý, Diễn đàn còn có Cuộc thi Sáng kiến Mekong năm 2024, thu hút sự tham gia của 136 dự án từ các địa phương trong cả nước. Các dự án tham gia mang đến các giải pháp, sáng kiến cấp thiết về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, ứng dụng khoa học công nghệ, chế biến tài nguyên bản địa, giảm thiểu tác động môi trường. Đáp ứng tốt tiêu chí cuộc thi và tình hình thực tế, Dự án “Chuỗi giá trị tuần hoàn giảm phát thải ngành thủy sản Alpha Amin” của tác giả Nguyễn Trung Tính (tỉnh Đồng Tháp) đạt giải Nhất cuộc thi.

Đồng chí Phạm Thiện Nghĩa - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp công bố thông điệp của Diễn đàn

Tập trung các nguồn lực xây dựng nền kinh tế xanh

Điểm nhấn đặc biệt của Diễn đàn là phiên toàn thể với chủ đề “Kinh tế xanh - Động lực mới cho phát triển”. Tại đây, các đại biểu tập trung trí tuệ trao đổi, thảo luận về cơ chế, chính sách, phương thức kích hoạt năng lực đổi mới sáng tạo và cộng hợp nguồn lực hiệu quả nhằm phát triển kinh tế xanh ĐBSCL.

Theo đồng chí Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, điểm lại những mục tiêu và kết quả đạt được của Diễn đàn Mekong Startup lần I năm 2022 mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân nông thôn và thúc đẩy kinh tế vùng. Tuy nhiên, hiện ĐBSCL vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu và thay đổi xu thế tiêu dùng lẫn tiêu chuẩn chất lượng nông sản. Vì vậy, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số là yêu cầu khách quan và là chiến lược được ưu tiên hàng đầu để khu vực này phát triển bền vững.

Để thực hiện tốt “kinh tế xanh”, tại Diễn đàn, các chuyên gia đã trao đổi, thảo luận về cơ chế, chính sách, phương thức kích hoạt năng lực đổi mới sáng tạo và cộng hợp nguồn lực hiệu quả nhằm phát triển kinh tế xanh ĐBSCL.

Phát biểu tại phiên toàn thể, đồng chí Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao tinh thần “Tiên phong - Sáng tạo - Dám nghĩ - Dám làm” của các tỉnh ĐBSCL khi tạo dựng được những mô hình khởi nghiệp theo định hướng kinh tế xanh để xây dựng quê hương, tận dụng tốt nguồn lực của địa phương. Để những sáng kiến, giải pháp, kiến nghị của Diễn đàn năm nay có cơ hội hiện thực hóa và tiếp tục thúc đẩy nhiều mô hình giá trị, thiết thực hơn nữa, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ  đề nghị, các địa phương vùng ĐBSCL cùng nhau tích cực nghiên cứu, mạnh dạn tham mưu, đề xuất các cấp có thẩm quyền áp dụng các cơ chế đặc thù đối với các mô hình thí điểm, thử nghiệm. Đồng thời tập trung nhận diện, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo mọi thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong các hoạt động khởi nghiệp; tiếp tục đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong vùng; tăng cường liên kết vùng, đầu tư nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ của tỉnh, của vùng.

Phát biểu tại phiên toàn thể, đồng chí Phạm Thiện Nghĩa - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho rằng, một số mục tiêu lớn đặt ra cho Diễn đàn đã hoàn thành và đáp ứng bước đầu mong mỏi của tổ chức, doanh nghiệp tham gia. Cụ thể là Diễn đàn thực sự trở thành “địa chỉ đỏ” để hiệu triệu, tập hợp, thúc đẩy khí thế, hành động của cả 2 khu vực công - tư, đặc biệt là lực lượng doanh nghiệp khởi nghiệp có yếu tố đổi mới sáng tạo; diễn đàn với sự cộng hưởng của sáng kiến hình thành Mạng lưới chuyển đổi xanh Mekong sẽ được duy trì và phát triển trở thành nền tảng hợp tác, đối thoại công - tư; thông qua các hoạt động của Diễn đàn và Mạng lưới chuyển đổi xanh Mekong, sẽ đẩy mạnh các hoạt động kết nối nguồn lực và thị trường, đặc biệt là những cá nhân, tập thể, đơn vị điển hình trong hoạt động khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo gắn với kinh tế xanh được tôn vinh.

Đồng chí Phạm Thiện Nghĩa - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho rằng, đây là tiền đề để kêu gọi các doanh nghiệp, hợp tác xã, bà con nông dân, các nhà khoa học tiếp tục đóng góp một cách có trách nhiệm cho bài toán dựng xây quê hương theo định hướng kinh tế mới. Thông qua Diễn đàn, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của vùng được phát triển lên một bước, định hướng bền vững trên nền tảng đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ và chuyển đổi số kết hợp chuyển đổi xanh; các hoạt động trong khuôn khổ Diễn đàn đảm bảo thiết thực, hiệu quả, thu hút được đa dạng nguồn lực trong và ngoài nước...

NHÓM PV KINH TẾ