Hỏi - đáp về BHXH, BHYT liên quan đến dịch Covid-19

Thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, UBND tỉnh, BHXH tỉnh đã kịp thời triển khai đến các đơn vị sử dụng lao động và tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thông qua nhiều kênh thông tin, NLĐ đã đặt câu hỏi về chính sách hỗ trợ này, BHXH Đồng Tháp đã giải đáp và tổng hợp đăng tải nhằm cung cấp thêm thông tin cho bạn đọc quan tâm.

Hỏi: Trong thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất theo Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, nếu NLĐ đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất hoặc chấm dứt hợp đồng lao động thì có phải đóng bù thời gian bị tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất không?

Trả lời: Theo quy định tại Khoản 3, Điều 7, Quyết định 23/2021/QĐ-TTg, trong thời gian tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, NLĐ đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất hoặc chấm dứt hợp đồng lao động thì NSDLĐ và NLĐ thực hiện đóng bù cho thời gian tạm dừng đóng để giải quyết chế độ cho NLĐ.

Hỏi: Khi doanh nghiệp nợ tiền BHXH nhưng có cam kết lộ trình trả và đã và đang trả theo lộ trình thì có được làm thủ tục NLĐ nhận được hỗ trợ theo Nghị Quyết 68 và Quyết định số 23 hay không? Khi doanh nghiệp nợ tiền BHXH nhưng có cam kết lộ trình trả và đã và đang trả theo lộ trình thì có được làm thủ tục NLĐ nhận được hỗ trợ theo Nghị quyết 68 và Quyết định 23 hay không?

Trả lời: Căn cứ điều kiện được hưởng hỗ trợ từng loại chế độ được quy định tại Nghị quyết số 68/NQ-CP và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, trong trường hợp tính đến thời điểm đề nghị, đơn vị còn nợ tiền BHXH thì có 1 trong 3 chế độ đủ điều kiện được hưởng và 2 chế độ không đủ điều kiện hưởng theo qui định tại Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, cụ thể:

1. Chế độ hỗ trợ đủ điều kiện:

- Hỗ trợ người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc riêng không lương, tại Chương IV.

- Chính sách hỗ trợ NLĐ ngừng việc, tại Chương V.

- Hỗ trợ NSDLĐ vay vốn để trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất, tại Chương X.

2. Chế độ hỗ trợ nhưng không đủ điều kiện:

- Hỗ trợ NSDLĐ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ, tại Chương III.

- Hỗ trợ NLĐ chấm dứt hợp đồng lao động nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, tại Chương VI.

Hỏi: Căn cứ Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ gặp khó khăn do đại dịch COVID-19; hiện nay các trường hợp NLĐ là F0, F1, F2... bị đưa đi điều trị, cách ly tập trung, yêu cầu cách ly tại nhà hay ở trong vùng, khu vực bị phong tỏa... qua tìm hiểu, nhiều trường hợp NLĐ ko có quyết định đi cách ly hay được trao văn bản nào để làm căn cứ hưởng gói hỗ trợ theo thủ tục qui định.

Trả lời: Đối với người lao động là F0, F1, F2…có 3 trường hợp xảy ra, cụ thể:

a. Trường hợp đơn vị sử dụng lao động tiếp tục trả lương và đóng BHXH cho NLĐ:

Căn cứ Công văn số 1064/LĐTBXH-QHLĐTL ngày 25/3/2020 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, trường hợp NLĐ là F0, F1, F2…bị đưa đi điều trị, cách ly tập trung, yêu cầu cách ly tại nhà hay ở trong vùng, khu vực bị phong tỏa thì đơn vị sử dụng lao động sẽ trả lương cho NLĐ theo quy định tại Khoản 3 Điều 99 Bộ Luật lao động số 45/2019/QH14, cụ thể:

- Nếu vì sự cố về điện, nước mà không do lỗi của NSDLĐ hoặc do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa, di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc vì lý do kinh tế thì hai bên thỏa thuận về tiền lương ngừng việc như sau:

+ Trường hợp ngừng việc từ 14 ngày làm việc trở xuống thì tiền lương ngừng việc được thỏa thuận không thấp hơn mức lương tối thiểu;

+ Trường hợp phải ngừng việc trên 14 ngày làm việc thì tiền lương ngừng việc do hai bên thỏa thuận nhưng phải bảo đảm tiền lương ngừng việc trong 14 ngày đầu tiên không thấp hơn mức lương tối thiểu.

Như vậy NLĐ vẫn được hưởng lương và được tham gia BHXH theo quy định.

b. Trường hợp đơn vị sử dụng lao động không trả lương, tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc cho NLĐ nghỉ không hưởng lương:

NLĐ được hưởng chế độ hỗ trợ theo quy định tại Chương IV Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, thành phần hồ sơ, thủ tục không yêu cầu quyết định cách ly hoặc văn bản yêu cầu cách ly của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

c. Trường hợp đơn vị sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng lao động đối với NLĐ

NLĐ được hưởng chế độ hỗ trợ theo quy định tại Chương V Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, thành phần hồ sơ, thủ tục yêu cầu quyết định cách ly hoặc văn bản yêu cầu cách ly của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trường hợp này cơ quan BHXH thực hiện theo thẩm quyền quy định tại Khoản 1 Điều 20 Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg.

Như vậy khi phát sinh trường hợp NLĐ là F0, F1, F2…bị đưa đi điều trị, cách ly tập trung, yêu cầu cách ly tại nhà hay ở trong vùng, khu vực bị phong tỏa mà không có quyết định cách ly hay văn bản của chính quyền địa phương về việc thực hiện cách ly, để NLĐ được hỗ trợ theo gói hỗ trợ của Chính phủ, đơn vị sử dụng lao động chỉ có thể thực hiện theo Khoản b nội dung trên.

Trường hợp phải thực hiện theo Khoản c, ngoài việc phải có quyết định cách ly, thì đơn vị nên thực hiện thực hiện đối với “người lao động phải đang tham gia BHXH chấm dứt hợp đồng lao động nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp” để đủ điều kiện hưởng chế độ theo quy định tại Chương VI Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg.

(còn tiếp)