Xét nghiệm HIV, sự cần thiết cho mọi người

Đồng Tháp là tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, có đường biên giới Quốc gia giáp Campuchia với chiều dài khoảng 50km. Trong những năm gần đây, tình hình dịch HIV/AIDS ở Đồng Tháp có dấu hiệu dừng lại, nhưng vẫn tiềm tàng lây nhiễm trong cộng đồng. Theo số liệu báo cáo từ Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, kể từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện vào năm 1992 đến tháng 2/2016, tổng số người nhiễm HIV/AIDS được phát hiện ở Đồng Tháp là 5.788 người, số trường hợp hiện còn sống là 4.492 người, trong đó số người chuyển thành AIDS là 2.961 người và đã tử vong 1.296 người. Phương thức lây nhiễm HIV/AIDS chủ yếu qua đường quan hệ tình dục không an toàn, đối tượng và nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS đa dạng từ các nhóm gái mại dâm, người nghiện chích ma túy, người quan hệ tình dục đồng giới, bệnh nhân mắc các nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục, nhóm người thường xuyên qua lại biên giới. Đặc biệt, nguy cơ cao lây nhiễm và đe dọa lây lan sang cộng đồng là từ nhóm gái mại dâm, do các hoạt động mại dâm khá phức tạp, trá hình và biến động, chưa thể kiểm soát được. 

Trong cuộc sống ngày nay, việc đi khám sức khỏe tổng quát và làm một số xét nghiệm sàng lọc, trong đó có làm xét nghiệm HIV là thói quen mà nhiều người vẫn làm. Qua đó, giúp bản thân biết được tình trạng bệnh của mình và giúp tăng hiệu quả điều trị. HIV hiện được xem là một bệnh mạn tính và cũng giống như các bệnh mạn tính khác. Khi bị nhiễm HIV, bạn có thể sống khỏe mạnh trong nhiều năm, do thời kỳ ủ bệnh hay gọi là nhiễm trùng không triệu chứng khi bị nhiễm HIV kéo dài. Chính vì vậy, nhìn bề ngoài không thể xác định được một người đã nhiễm HIV hay không. Xét nghiệm là cách duy nhất để biết tình trạng nhiễm HIV của mình.

Xét nghiệm HIV là việc thực hiện các kỹ thuật chuyên môn nhằm xác định tình trạng nhiễm HIV trong mẫu máu, mẫu dịch sinh học của cơ thể người. Hiện nay, các xét nghiệm phát hiện kháng thể là phương pháp thông thường được sử dụng rộng rãi ở các cơ sở y tế để phát hiện nhiễm HIV cho người lớn và trẻ em trên 18 tháng. Việc xét nghiệm HIV rất đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện và chính xác. Theo quy định hiện hành, người (khách hàng) có nhu cầu làm xét nghiệm HIV khi đến với các cơ sở y tế, thì đều được tư vấn trước xét nghiệm và sau khi có kết quả xét nghiệm, mọi thông tin của khách hàng đều được bảo đảm tính bí mật. Cán bộ y tế sẽ lấy một ít máu (khoảng 3ml) của khách hàng để làm xét nghiệm, kết quả xét nghiệm HIV sẽ được trả trong vòng 1 tuần. Và chỉ có các phòng xét nghiệm được Bộ Y tế cho phép mới được khẳng định một người có HIV dương tính.

Khi xét nghiệm HIV có kết quả “âm tính” có thể kết luận người đó không nhiễm HIV hoặc cũng có thể người đó đã nhiễm HIV nhưng đang trong “thời kỳ cửa sổ”. Khi tư vấn từng trường hợp cụ thể, người tư vấn sẽ trả lời hoặc hẹn xét nghiệm lại và trong thời gian chờ đợi này không được tái diễn hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV. Nếu kết quả “dương tính” tức là trong máu có kháng thể kháng HIV, có nghĩa là người được xét nghiệm đã nhiễm HIV. Do vậy, tất cả mọi người chúng ta, đặc biệt là những người có hành vi nguy cơ cao lây nhiễm HIV như: sử dụng chung bơm kim tiêm khi tiêm chích, quan hệ tình dục với một người mà không biết tình trạng nhiễm HIV của họ, quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su hoặc sử dụng bao cao su không đúng cách, hoặc nghĩ mình có khả năng nhiễm HIV hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn xét nghiệm HIV.

Bạn có thể xét nghiệm HIV ở bất kỳ cơ sở y tế có xét nghiệm trên địa bàn bạn sinh sống như: Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS; Trung tâm Y tế huyện, thị xã, thành phố; bệnh viện tỉnh, huyện... hoặc các phòng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện. Trước khi thực hiện xét nghiệm HIV, bạn sẽ được tư vấn các thông tin hữu ích về HIV, các hành vi nguy cơ, lợi ích của xét nghiệm và các biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV. Khi bạn quay trở lại nhận kết quả xét nghiệm HIV, bạn cũng sẽ được tư vấn về kết quả xét nghiệm HIV, kế hoạch chăm sóc sức khỏe và dự phòng lây nhiễm cho bản thân, gia đình, cộng đồng và giới thiệu chuyển tiếp tới các dịch vụ dự phòng, chăm sóc và điều trị. Các cơ sở y tế chỉ làm xét nghiệm HIV khi có sự đồng ý của bạn.

THANH HÙNG