Sách xưa và người trẻ

Tri thức của nhân loại là bao la vô tận. Theo thời gian, thế giới sách - nơi lưu giữ tri thức cũng ngày một màu mỡ. Có những quyển sách rất mới cũng có những quyển đã lâu, lưu lại tri thức và kinh nghiệm của tiền nhân. Và cũng có những người trẻ âm thầm lưu lại những giá trị của tiền nhân qua từng trang sách xưa.

Thoạt nhìn, những cuốn sách xưa và sách cũ có lẽ ít được mấy ai chú ý đến. Cũ kỹ và không có gì bắt mắt, chưa kể đến là những cuốn đã ố vàng theo năm tháng, có cuốn, bìa sách cũng không còn nguyên vẹn nhưng có những giá trị tiềm tàng và những người chắt chiu lưu giữ những điều đó. Anh Nguyễn Thanh Thuận, một người chuyên sưu tầm sách xưa ở Đồng Tháp cho biết: Giá trị của sách xưa là ở thời gian. Vì những cuốn sách này đã truyền qua nhiều thế hệ, có cuốn đã trên 100 năm. Đối với các nước trên thế giới, những loại sách có tuổi đời trên 100 năm thì liệt vào sách cổ. Và những loại sách đó ở thư viện quốc tế, thư viện ở các nước ngoài, người xem chỉ được quyền xem tại chỗ, không được mang ra khỏi thư viện và muốn khai thác thì phải tốn tiền sao chụp. Tuy nhiên, những loại này ở nước ta chưa được sự quan tâm đánh giá đúng mức của người dân. Ít người đọc, ít người giữ gìn nên phần nhiều bị hư hỏng. Ngoài ra, sách xưa có giá trị về mặt văn hóa lịch sử. Đây là những quyển sách của tiền nhân để lại, tập hợp những tinh hoa sáng tạo, tìm tòi nghiên cứu của cha ông ngày xưa đúc kết lại để truyền cho thế hệ sau.

Cũng như anh Thuận, anh Dương Văn Triêm - nhân viên Hội sử học cũng là người có tâm huyết với sách xưa, anh chia sẻ: Những cuốn sách xưa quí đa phần là rất hiếm, nhiều cuốn đã không còn tái bản. Ngay cả ở thư viện quốc gia TP.Hồ Chí Minh thì dạng này cũng không có nhiều. Chỉ có những người sưu tầm thật sự và có kiên nhẫn tìm kiếm trong dân gian thì mới mong tìm được. Còn nếu bán công khai thì hình như là không còn nữa. Ngày nay, nhiều nhà nghiên cứu muốn tìm lại những hình ảnh xưa như Nam Kỳ Lục Tỉnh hay Cao Lãnh, Sa Đéc xưa cũng chỉ có thể dựa trên những tư liệu sách cũ này mà thôi.

Hiện tại, nhóm của anh Thuận và anh Triêm khoảng 5 người ở Đồng Tháp có niềm đam mê với sách cũ. Không cứ là câu lạc bộ hay tổ chức, những người này cùng một niềm đam mê tự tìm đến với nhau để chia sẻ. Người chuyên về sách ngôn ngữ, người chuyên về sách sử, người lại thiên về văn hóa...; người là giáo viên, người là viên chức văn phòng, người là nhân viên ngân hàng... nhưng họ cùng gặp nhau ở niềm đam mê sách xưa. Gia tài của họ không thể chí tính bằng hàng ngàn cuốn sách xưa mà họ có, mà cái quý là kho tàng giá trị mà họ đang chắt chiu giữ lại cho đời.

Thỉnh thoảng, các anh lại hẹn nhau một buổi họp mặt mà các anh hay gọi đùa là “off-line” để cùng trao đổi với nhau về những cuốn sách mới tìm được, chia sẻ những nguồn tài liệu hay. Đôi lúc, nhóm lại có buổi gặp gỡ với các anh em ở TP.Hồ Chí Minh hay Vĩnh Long, Cà Mau để cùng chia sẻ niềm vui tìm được một cuốn sách hiếm. Những người trẻ tuổi sưu tầm sách xưa là một mắc xích giúp nối liền các thế hệ. Họ đang tiếp tục nhân lên những giá trị, nối dài hơn đời sống của sách, góp phần lưu giữ linh hồn của những tác phẩm xưa cũ và truyền lửa cho thế hệ sau.

Mạnh Thường