Nỗ lực giảm thiểu tác hại từ việc hút thuốc lá

Hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá 31/5; thực hiện có hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL), UBND tỉnh, Sở Y tế, Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe Đồng Tháp triển khai hoạt động tăng cường thực thi nghiêm Luật PCTHTL và môi trường không khói thuốc. Những nỗ lực của các đơn vị nhằm giảm thiểu tác hại do thói quen hút thuốc lá, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

6 giờ 30 phút, chúng tôi có mặt tại quán cà phê S.Tr. trên đường Nguyễn Huệ (TP.Cao Lãnh), thấy người ngồi đông đúc tại quán, trong đó có nhiều người cầm điếu thuốc phì phèo, phà khói mù mịt; có người dù ngồi chung bàn với trẻ em, vẫn tay cầm thuốc, tay bế con. Một số người xem việc hút thuốc là chuyện rất bình thường, dù bị người khác tỏ vẻ khó chịu do hít phải khói thuốc thụ động, nhưng họ vẫn hút hết điếu này đến điếu khác.

Rời quán cà phê S.Tr., chúng tôi đến quán B.M. trên đường Lý Thường Kiệt cũng thấy có nhiều người đang hút thuốc. Quán này còn có tấm bảng quảng cáo thuốc lá được treo trên cây: 15.000 đồng/21 điếu, kèm theo slogan “Mạnh mẽ vị thành công”. Một địa điểm dễ bắt gặp người hút thuốc là tại phà Cao Lãnh. Dù trời nắng gắt, nhưng nhiều người vẫn tranh thủ trong lúc ngồi chờ phà châm điếu thuốc để hút. Khi rít xong điếu thuốc, phà cũng cập bến, họ nhanh chóng vứt tàn thuốc xuống sàn phà, nổ máy xe, bỏ mặc chiếc tàn thuốc còn đốm lửa đỏ.

Người hút thuốc lá khu vực công cộng, tạo nên hình ảnh không đẹp, ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều người do hít phải khói thuốc lá thụ động. Được biết, từ năm 2009, tỉnh Đồng Tháp đã thí điểm mô hình cộng đồng không khói thuốc do Hội Y tế Công cộng thực hiện. Tuy nhiên, do việc kiểm tra, giám sát chưa hiệu quả nên hành vi hút thuốc lá nơi công cộng vẫn diễn ra thường xuyên, việc thực thi Luật PCTHTL chưa nghiêm, ý thức của cộng đồng chưa cao.

Năm 2015, Sở Y tế Đồng Tháp đã thực hiện đề tài nghiên cứu với 5 thành viên tham gia với nội dung “Đánh giá tình hình triển khai Luật PCTHTL tại tỉnh Đồng Tháp”. Kết quả nghiên cứu cho thấy: độ tuổi bắt đầu hút thuốc trung bình là 21,7; mức độ hút thuốc lá điếu mỗi ngày trung bình mỗi người là 10,7 điếu; tỷ lệ người hút thuốc lá (HTL) thụ động  là 66,2% gồm HTL thụ động tại nơi làm việc, khu vực trong nhà; có 94,1% người HTL trong quán café, giải khát; 71,6% HTL hàng ngày; đa số người HTL đều có kiến thức về tác hại của thuốc lá (trên 70%)...

Ngoài các nghiên cứu chuyên ngành, UBND tỉnh đã triển khai kế hoạch PCTHTL một cách đồng bộ với sự tham gia của lãnh đạo tỉnh; thành lập Ban Chỉ đạo PCTHTL các cấp; xây dựng mô hình môi trường không khói thuốc tại các sở, ban, ngành, đoàn thể, cơ quan, đơn vị; tiếp tục phổ biến Luật PCTHTL, các quy định liên quan đến PCTHTL; tăng cường hoạt động thanh tra việc thực thi pháp luật về PCTHTL và các quy định có liên quan. Đồng thời đề ra 50% cơ quan hành chính của tỉnh thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc trong nhà; 60% trường mẫu giáo, mầm non và trường tiểu học cấm hút thuốc trong khuôn viên trường học; có ít nhất 10 trường THCS và 10 trường THPT thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc trong khuôn viên trường học; 100% bệnh viện tuyến tỉnh có quy định về việc thực thi môi trường không khói thuốc trong khuôn viên đơn vị, trong đó 60% đơn vị này thực thi nghiêm môi trường không khói thuốc.

Ngoài ra, UBND tỉnh, Sở Y tế đã thực hiện dự án tăng cường việc thực thi nghiêm Luật PCTHTL và môi trường không khói thuốc năm 2016. Theo đó, UBND các huyện, thị, thành phố kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống tác hại do thuốc lá; Sở Y tế và các ngành chức năng ban hành văn bản chỉ đạo thực hiện kế hoạch, triển khai thực hiện Luật PCTHTL, các nghị định xử lý vi phạm trong lĩnh vực PCTHTL tại các đơn vị trong ngành y tế trên địa bàn tỉnh, tổ chức các lớp tập huấn, giám sát và thực thi Luật PCTHTL, hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật triển khai hoạt động cho các đơn vị; thực hiện sản xuất và phân phối các tài liệu truyền thông PCTHTL đến các cơ quan, đơn vị; thành lập các đoàn giám sát và thực thi Luật PCTHTL của các đơn vị trong ngành y tế của tỉnh.

Ông Võ Hữu Đức - Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe cho biết: “Chúng tôi tiếp tục vận động xây dựng môi trường không khói thuốc, đồng thời phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện nội quy, ký cam kết, tăng cường thanh, kiểm tra xử lý theo quy định; hướng dẫn người dân các biện pháp cai nghiện thuốc lá hiệu quả, an toàn, tiết kiệm; xử lý nghiêm những trường hợp cố tình vi phạm”.

C.Phương