Thuê đơn vị thẩm định để có cơ sở xử lý theo quy định

Theo chính quyền địa phương huyện Hồng Ngự, Doanh nghiệp tư nhân Vạn Lợi (gọi tắt là doanh nghiệp) tọa lạc ấp Trà Đư, xã Thường Lạc, huyện Hồng Ngự do ông Kiến Văn Lỷ làm giám đốc (được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) với các lĩnh vực hoạt động chính là xay xát và ép củi trấu. Công suất hoạt động thực tế khoảng 200 tấn lúa và 20 tấn củi trấu/ngày đêm. Trước đây, doanh nghiệp (DN) chỉ hoạt động xay xát nhưng kể từ khi đưa thêm hệ thống ép củi trấu vào hoạt động (từ năm 2010 đến nay) thì người dân thường xuyên phản ánh, khiếu nại do hoạt động của DN gây ô nhiễm môi trường (khói và bụi), xảy ra cháy nổ, tai nạn lao động do điện giật.

Khói bụi bay vào nhà dân. Ảnh: N.A

Trước tình hình trên, UBND huyện Hồng Ngự chỉ đạo ngành chuyên môn và UBND xã Thường Lạc tiến hành kiểm tra và xử phạt hình chính đối với DN 5 lần với tổng số tiền 25,5 triệu đồng. Trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến nay, Công an tỉnh và Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) cũng đã nhiều lần kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính DN 3 lần về hành vi hoạt động sản xuất gây ô nhiễm môi trường. Mặc dù được ngành chuyên môn hướng dẫn biện pháp khắc phục và cho thời gian cam kết thực hiện nhưng DN cố tình không thực hiện hoặc thực hiện mang tính đối phó dẫn đến người dân rất bức xúc, khiếu kiện đông người gay gắt lên chính quyền xã cũng như các sở, ban, ngành tỉnh và đề nghị cấp thẩm quyền đóng cửa DN.

Ngày 4/7/2014, UBND huyện Hồng Ngự phối hợp với Sở TN-MT chủ trì buổi đối thoại trực tiếp giữa các hộ dân khiếu nại và chủ DN Vạn Lợi. Tại buổi đối thoại, DN cam kết trong thời gian 2 tháng (kể từ ngày đối thoại), DN sẽ khắc phục triệt để tình trạng gây ô nhiễm theo hướng dẫn của Sở TN-MT, đồng thời báo cáo ngành chức năng kiểm tra xem xét. Tuy nhiên, sau thời gian cam kết, theo phản ánh của người dân và giám sát của ngành chuyên môn huyện thì DN không thực hiện bất cứ biện pháp khắc phục nào, vẫn tiếp tục thải khói bụi gây ô nhiễm và nguy cơ gây cháy nổ.

Ngày 28/8/2014, UBND huyện Hồng Ngự có văn bản gửi Sở TN-MT đề nghị hỗ trợ xử lý dứt điểm đối với những vi phạm của DN. Thanh tra Sở TN-MT phản hồi ý kiến với nội dung việc xử lý vi phạm hành chính trong thời gian qua là đúng quy định của pháp luật nhưng việc tạm dừng hoạt động của DN là không có cơ sở. Từ ngày 28/8/2014 cho đến nay, người dân xung quanh khu vực DN nhiều lần phản ánh và kéo đông người khiếu nại đến trụ sở chính quyền địa phương cũng như trực tiếp khiếu nại đến sở, ngành tỉnh có liên quan yêu cầu đóng cửa DN.

Ngày 23/10/2014, tại buổi làm việc với UBND huyện Hồng Ngự xung quanh khiếu nại của người dân, Sở TN-MT và Công an tỉnh cùng kết luận những vi phạm của DN chưa đến mức phải xử lý trách nhiệm hình sự và việc đóng cửa DN là không có cơ sở.

 Ngày 30/10/2014, Sở TN-MT có văn bản gửi các hộ dân khiếu nại với nội dung DN Vạn Lợi đã thực hiện nhiều biện pháp khắc phục, đồng thời giao UBND huyện Hồng Ngự chủ trì tiếp tục kiểm tra giám sát hoạt động của DN và tổ chức họp dân đối thoại không để khiếu nại kéo dài. Sau thời gian cam kết nhưng không thực hiện và tạm nghỉ do không có nguyên liệu. Tháng 10/ 2014, DN làm đơn xin gia hạn thực hiện khắc phục theo nội dung đối thoại trước đó với lý do khả năng tài chính không đủ. Tuy nhiên, kiểm tra thực tế tại DN cho thấy DN không đầu tư khắc phục xử lý khói thải theo yêu cầu mà chỉ xây dựng nhà ở gia đình. Sau khi kiểm tra, xem xét, tháng 11/2014, UBND huyện Hồng Ngự có văn bản trả lời DN với nội dung thống nhất với đơn xin gia hạn và yêu cầu trong thời gian gia hạn DN tạm dừng toàn bộ hoạt động ép củi trấu.

Tháng 12/2014, DN tiếp tục làm đơn xin được gia hạn thời gian khắc phục, đồng thời vẫn duy trì hoạt động ép củi trấu gây ô nhiễm. Sau đó, UBND huyện Hồng Ngự yêu cầu DN thực hiện đúng và đầy đủ nội dung cam kết bảo vệ môi trường được cấp thẩm quyền xác nhận và công trình xử lý khói thải của hệ thống ép củi trấu chưa khắc phục được thì phải tạm dừng hoạt động.

Thực hiện ý kiến của các sở, ngành tỉnh, UBND huyện Hồng Ngự có chủ trương giao cho Phòng TN-MT huyện thuê Viện Môi trường và Tài nguyên ở TP.HCM tổ chức thu thập để đánh giá các mẫu phát thải trong quá trình hoạt động của DN Vạn Lợi để có cơ sở xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Dũng Chinh