Bí thư cấp ủy xã, phường, thị trấn với việc xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở

Ở xã, phường, thị trấn (sau đây gọi là xã), tổ chức cơ sở Đảng là cấp tổ chức trực tiếp gắn bó với nhân dân, là hạt nhân lãnh đạo tại xã, là tế bào, là nền tảng, là đơn vị chiến đấu của Đảng, là cấp tiến hành các hoạt động xây dựng nội bộ Đảng về chính trị, tư tưởng tổ chức và tổ chức ở xã. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Mỗi chi bộ của Đảng phải là một hạt nhân lãnh đạo quần chúng ở cơ sở, đoàn kết chặt chẽ, liên hệ mật thiết với quần chúng, phát huy được trí tuệ và lực lượng vĩ đại của quần chúng”.

Để lãnh đạo một cách toàn diện, Bí thư cấp ủy xã phải hiểu rõ nhiệm vụ của mình đối với hệ thống chính trị (HTCT) và mối quan hệ với các tổ chức trong HTCT. Để xây dựng HTCT theo hướng đổi mới, Bí thư cấp ủy xã cần tập trung thực hiện tốt các nội dung lãnh đạo chủ yếu sau:

Trước hết, Bí thư cấp ủy xã phải coi trọng và lãnh đạo tốt công tác tư tưởng. Nắm vững nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, quan điểm, đường lối, các quy định, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các Nghị quyết của các tổ chức Đảng cấp trên, quán triệt nghiêm túc, kịp thời trong cấp ủy và Đảng bộ. Đồng thời, đề xuất xây dựng Nghị quyết, các chương trình hành động trên các lĩnh vực đời sống xã hội ở cơ sở để tập thể cấp ủy thảo luận và quyết định. Nghị quyết, kế hoạch và chương trình hành động mà Bí thư đề xuất là những quan điểm, những nguyên tắc, những tư tưởng chỉ đạo các lĩnh vực hoạt động của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh,... để HĐND, UBND và các tổ chức khác trong HTCT vận dụng, cụ thể hóa và tổ chức hiện phù hợp với thực tế của địa phương và chức năng của từng tổ chức khác.

Bí thư cấp ủy xã và cấp ủy lãnh đạo xây dựng bộ máy chính quyền cơ sở trong sạch, vững mạnh, đủ năng lực và hoạt động có hiệu quả, thực sự là của dân, do dân và vì dân. Chăm lo xây dựng và củng cố các đoàn thể chính trị - xã hội đủ sức tập hợp được rộng rãi quần chúng nhân dân và phát huy có hiệu quả quyền làm chủ của họ trên các lĩnh vục của đời sống xã hội. Sự lãnh đạo của Bí thư cấp ủy xã ở lĩnh vực này thể hiện ở việc đề ra các quan điểm, các nguyên tắc, tư tưởng chỉ đạo việc xây dựng tổ chức và hoạt động của các tổ chức ấy. Bí thư cấp ủy xã không can thiệp vào công việc tổ chức cụ thể của các thành viên khác trong HTCT ở cơ sở.

Trên cơ sở Nghị quyết, Chỉ thị của tổ chức Đảng cấp trên, Bí thư cấp ủy xã và cấp ủy đề ra công tác cán bộ ở cơ sở từ các khâu đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, đánh giá và sử dụng cán bộ, công tác phát triển đảng viên, trực tiếp quản lý cán bộ, đảng viên trong các cơ quan HĐND, UBND, các đoàn thể chính trị - xã hội trong HTCT. Bí thư cấp ủy xã phải tôn trọng quy chế bầu cử, tuyển dụng, bổ nhiệm, miễn nhiệm các cán bộ của HĐND, UBND và các tổ chức khác ở cơ sở.

Bí thư cấp ủy xã và Chủ tịch HĐND phải có trách nhiệm thể chế hóa Nghị quyết của cấp ủy thành Nghị quyết của HĐND. Trong nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định, Chủ tịch HĐND cùng UBND quản lý địa phương theo Hiến pháp và pháp luật, các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, ngăn ngừa và chống các biểu hiện quan liêu, vô trách nhiệm, cửa quyền, tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác trong bộ máy chính quyền cơ sở.

Bí thư cấp ủy xã và cấp ủy còn kiểm tra, giám sát đối với UBND và các tổ chức chủ yếu trong HTCT. Nội dung kiểm tra, giám sát chủ yếu là quán triệt và thực hiện Nghị quyết của cấp ủy, Nghị quyết của HĐND tuân thủ đúng pháp luật và trách nhiệm trước dân.

Thông qua kiểm tra, giám sát phát hiện những việc làm đúng, những sai sót trong nhận thức, trong tổ chức thực hiện. Qua đó tiến hành sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm để bổ sung, điều chỉnh hoàn thiện Nghị quyết, chương trình hành động, nâng cao chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong HTCT ở cơ sở.

Tóm lại, tổ chức cơ sở Đảng vững mạnh, trong sạch, Bí thư giỏi phải thể hiện ở chính quyền cơ sở, đoàn thể mạnh; các phong trào dân sinh, dân trí, dân chủ cơ sở được nâng lên. Kết quả đó phụ thuộc vào năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, vai trò của Đảng ủy, của cả HTCT và Bí thư cấp ủy xã. Do đó, việc chú trọng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, vai trò, trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của Đảng ủy, của cả HTCT và của Bí thư cấp ủy xã là yêu cầu vừa cơ bản vừa cấp bách, góp phần cho Đảng hoàn thành trọng trách của mình đưa sự nghiệp cách mạng ngày một tiến lên.

Đinh Năm