Đồng Tháp vững bước đi lên từ tiềm năng và thế mạnh sản xuất nông nghiệp

Lê Vĩnh Tân - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy,
Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Đồng Tháp

Những tháng cuối năm 2011 đến nay, do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu vẫn chưa có dấu hiệu khởi sắc, chính điều này đã làm cho nền kinh tế thế giới luôn trong trạng thái biến động phức tạp, khó lường. Nằm trong vòng xoáy đó, nền kinh tế của nước ta cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Mặc dù kinh tế vĩ mô ổn định hơn, lạm phát được kiềm chế nhưng áp lực lạm phát và bất ổn kinh tế vĩ mô vẫn còn rất lớn. Thị trường tiền tệ diễn biến phức tạp; lãi suất, nợ xấu ngân hàng ở mức cao; hoạt động của một số ngân hàng thương mại thiếu minh bạch và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, nhất là trong tiếp cận vốn tín dụng, hàng hóa tồn kho nhiều. Kinh tế tăng trưởng chậm tác động tiêu cực đến việc làm, giảm nghèo, đời sống của người dân, nhất là đối tượng chính sách, người nghèo, người lao động có thu nhập thấp. Tình trạng khiếu kiện, tội phạm, tệ nạn xã hội còn diễn biến phức tạp.

Kinh tế Đồng Tháp cũng bị tác động không nhỏ. Nền kinh tế tăng trưởng chậm lại; tình hình sản xuất, chế biến và tiêu thụ thủy sản vẫn chưa phục hồi mạnh; tiêu thụ hàng hóa khó khăn nên nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, ngưng hoạt động hoặc giải thể. Một số công trình xây dựng cơ bản thực hiện chậm so với tiến độ, nhất là các công trình của Trung ương trên địa bàn.

Đời sống của một bộ phận nông dân, người lao động gặp nhiều khó khăn do thu nhập thấp, giá cả hàng hóa, dịch vụ tăng cao. Tình hình tội phạm tiếp tục diễn biến phức tạp; số vụ tai nạn giao thông đường bộ có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao.

Trong bối cảnh đó, Đảng và Nhà nước đã có những hành động quyết liệt, kịp thời nhằm ổn định kinh tế vĩ mô bằng nhiều chính sách linh hoạt. Từ đó, hệ thống bộ máy của tỉnh đã kịp thời bổ sung giải pháp và tận dụng tốt nhất chính sách ưu đãi cho nông nghiệp, nông thôn, phấn đấu tăng trưởng kinh tế đạt cao nhất trong khả năng có thể. Điểm sáng nhất là trong bối cảnh kinh tế trong nước gặp rất nhiều khó khăn nhưng nền kinh tế của Đồng Tháp vẫn đứng vững, đạt tốc độ tăng trưởng 9,66%/13% kế hoạch năm nhưng tỷ lệ này cao hơn nhiều so với bình quân của cả nước.

Sản xuất nông nghiệp gặp không ít bất lợi nhưng vẫn duy trì nhịp độ tăng trưởng. Sản lượng lúa đạt trên 3 triệu tấn; thuỷ sản tuy bị tác động mạnh nhưng cũng đóng góp vào xuất khẩu trên 470 triệu USD, vượt 5,11% kế hoạch năm. Trong nền kinh tế của Tỉnh, nông nghiệp ngày càng thể hiện được vai trò nền tảng, là chỗ dựa bảo đảm an sinh xã hội khi kinh tế vĩ mô gặp khó khăn.

Điểm nổi bật trong sản xuất nông nghiệp là việc hình thành và hoạt động của mô hình cánh đồng liên kết, khép kín từ hướng dẫn kỹ thuật, cung ứng giống, vật tư đến tiêu thụ, chế biến và xuất khẩu đã và đang mang lại hiệu quả cao, được sự hưởng ứng rất tích cực từ người nông dân.

Trong năm 2012, tổng diện tích thực hiện cánh đồng mẫu lớn của tỉnh là hơn 17.100 ha, tăng hơn 14.700 ha so với năm 2011, sản lượng thu hoạch đạt hơn 110.700 tấn, chiếm 3,61% tổng sản lượng thu hoạch cả tỉnh; có 2,83% diện tích xuống giống ký kế hợp đồng liên kết tiêu thu. Ngoài ra, có 21/165 hợp tác xã đã và đang thực hiện tốt vai trò cầu nối giữa người sản xuất và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ lúa từ các mô hình sản xuất lúa theo hướng hiện đại, cánh đồng mẫu lớn, giúp nông dân hình thành thói quen sản xuất và tiêu thụ theo hợp đồng.

Đây là những mô hình hay, cách làm hiệu quả, góp phần cải thiện đáng kể đời sống người dân nông thôn như mục tiêu Chương trình xây dựng nông thôn mới, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo qua từng năm. Đến cuối năm 2012, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh còn 10,73%, tương đương 43.420 hộ, giảm 2,47% so với năm 2011.

Những dẫn chứng trên đã chứng minh nông nghiệp tỉnh ta ngày càng đi vào chiều sâu, sức mạnh nội tại nâng lên, là cơ sở và nền tảng quan trọng để tiếp bước chuyển mình mạnh mẽ tiến lên công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn một cách vững chắc.

Trên lĩnh vực giao thông - xây dựng, chúng ta đã tích cực và chủ động phối hợp với các bộ, ngành Trung ương triển khai thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư xây dựng cầu Cao Lãnh, cầu Vàm Cống. Theo dõi chặt chẽ tiến độ thực hiện, kiểm tra thực tế các công trình, tổ chức kiểm điểm các chủ đầu tư thực hiện chậm, điều chuyển vốn 50 công trình, dự án chậm tiến độ sang những công trình có khả năng hoàn thành trong năm để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư. Trong lúc nguồn vốn từ ngân sách Trung ương ngày càng bị cắt giảm, thiếu hụt nhưng việc đầu tư cho nông nghiệp, cơ sở vật chất cho lĩnh vực giáo dục, y tế không bị ngưng trệ.

Trên lĩnh vực văn hoá - xã hội, bên cạnh các hoạt động giao lưu văn hoá, thể thao với tỉnh Prâyveng - Vương quốc Campuchia, các hoạt động kỷ niệm “Năm đoàn kết hữu nghị Việt - Lào” thì các chương trình văn hoá, thể dục thể thao, lễ hội được tổ chức theo hình thức xã hội hoá đã góp phần quảng bá du lịch và hình ảnh của tỉnh. Thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, ưu đãi người có công. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, quan hệ đối ngoại ngày càng được củng cố, phát triển.

Công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được các cấp, các ngành thực hiện với quyết tâm cao. Công tác phòng, chống vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên, tai nạn giao thông đường bộ đạt kết quả quan trọng bước đầu. Công tác kết nạp đảng viên ngày càng chú trọng vào chất lượng; công tác đào tạo, luân chuyển, bố trí, sắp xếp cán bộ được tăng cường, khắc phục dần những hạn chế, thiếu sót kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ.

Điểm lại một số thành tựu nổi bật trong năm vừa qua trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế cho thấy sự trưởng thành, năng động, sáng tạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền tỉnh nhà trong công tác lãnh đạo, điều hành. Sự năng động của cộng đồng doanh nghiệp, tinh thần tự lực, tự cường của nhân dân tỉnh ta. Điều đó chứng tỏ sức mạnh nội tại của chúng ta đã được phát huy một cách mạnh mẽ và quyết liệt. Trong định hướng phát triển kinh tế, chúng ta luôn dành sự quan tâm đúng mức cho các vấn đề xã hội.

Đồng Tháp hôm nay đã có sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy và hành động, mạnh dạn đột phá, dám nghĩ, dám làm và làm hiệu quả. Mặc dù vậy, chúng ta không tự mãn với thành quả đạt được. Thế giới đang biến đổi từng ngày, hệ quả của biến đổi khí hậu ngày càng bộc lộ rõ. Những yếu tố đó đòi hỏi hệ thống bộ máy, đội ngũ cán bộ phải tư duy linh hoạt và hành động sáng tạo, bám sát chủ trương, tận dụng tốt nhất chính sách mới nhưng cần nhạy cảm với thực tiễn để có biện pháp quản lý, điều hành một cách hiệu quả và hợp lý nhất.

Trọng tâm của năm 2013 và nhiều năm tới, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã thống nhất chủ trương trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện các giải pháp, phải kết hợp hài hoà giữa tốc độ tăng trưởng với chất lượng tăng trưởng, giữa tăng trưởng kinh tế với bảo đảm an sinh xã hội; chú ý đề ra các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm tính khả thi, thiết thực và hiệu quả. Theo đó, vẫn quan tâm đúng mức cho phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

Chú trọng phổ biến, nhân rộng mô hình cánh đồng liên kết; đẩy nhanh áp dụng thành tựu khoa học công nghệ cho nông nghiệp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu mạnh để tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Việc công bố nhãn hiệu Xoài Cao Lãnh, sắp tới đây là Quýt hồng Lai Vung sẽ tạo bước đệm mới cho nền nông nghiệp tỉnh nhà.

Trước mắt, phải tập trung sản xuất vụ lúa Đông - Xuân, đồng thời với kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ giá cả, chất lượng phân bón và vật tư nông nghiệp. Củng cố hệ thống thuỷ lợi, đê bao để bảo đảm sản xuất an toàn vụ Hè - Thu và Thu - Đông khi thời tiết biến đổi bất lợi.

Sau đợt sàng lọc doanh nghiệp vừa qua, từng doanh nghiệp đã cơ bản thích ứng với tình hình. Hướng tới, tỉnh sẽ chú trọng đẩy mạnh kêu gọi đầu tư, nhất là các doanh nghiệp đầu tư gắn liền với tiêu thụ nông sản. Bên cạnh đó, phải tiếp tục định hướng cơ cấu đào tạo nhân lực trên địa bàn theo hướng hợp lý hơn, nhất là gần đây đang có tình trạng sinh viên ở một số ngành ra trường không tìm được việc làm phù hợp.

Tiếp tục nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng cơ bản bằng những giải pháp mạnh mẽ và quyết liệt hơn; nâng cao tính công khai, minh bạch, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, nhất là lĩnh vực giao thông, xây dựng trường học, cơ sở y tế... Hỗ trợ các nhà đầu tư vào các dự án du lịch đã có chủ trương như: Khu du lịch sinh thái Gò Tháp, Công viên bảo tồn sinh thái Gáo Giồng, Khu du lịch nghỉ dưỡng ven sông Tiền. Tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm, hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, hợp tác xã, làng nghề tham gia các hội chợ triển lãm để tìm kiếm, mở rộng thị trường.

Tiếp tục thực hiện kế hoạch nâng cao chuẩn năng lực cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học. Định hướng và hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng các đề tài, dự án khoa học theo nhu cầu của doanh nghiệp và phù hợp yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tiếp tục triển khai các mô hình giải quyết việc làm và giảm nghèo có hiệu quả ở cơ sở. Ngoài ra, các địa phương cần khẩn trương tiến hành việc bình xét và đưa dân vào ở các cụm, tuyến dân cư.

Bên cạnh việc hỗ trợ về kinh phí xây dựng, các cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể cơ sở cần thực hiện tốt công tác đào tạo nghề, bảo đảm các điều kiện cho người dân sinh sống ổn định, lâu dài, kịp thời động viên hỗ trợ để đồng bào thoát nghèo vững chắc.

Một trong những điểm sáng năm 2012 là Đảng bộ đã quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 4 khoá XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Đây là đợt sinh hoạt chính trị lớn, giúp Đảng bộ kịp thời nhận ra những hạn chế, khuyết điểm để có giải pháp khắc phục triệt để, hiệu quả, đồng thời phát huy những ưu điểm, góp phần xây dựng Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh. Bên cạnh đó, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã lan toả mạnh mẽ đến toàn xã hội, từ đó củng cố lòng tự hào dân tộc, tinh thần tương ái, đoàn kết, chia sẻ cộng đồng, tạo thành sức mạnh tổng hợp giúp chúng ta tự tin vượt qua khó khăn, thách thức.

Nhìn tổng quan, mặc dù còn những hạn chế chúng ta không mong muốn, nhưng với quyết tâm chính trị mạnh mẽ, ý chí tự lực, tự cường, tôi kêu gọi đồng chí, đồng bào cùng nhau đoàn kết, phấn đấu vượt qua khó khăn, trở ngại, đạt được những thành công to lớn hơn trong năm 2013. Nhân dịp, năm mới xuân về, thay mặt lãnh đạo Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, tôi chúc cán bộ, đảng viên, sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang và bà con nhân dân tỉnh nhà, người Đồng Tháp xa quê dồi dào sức khoẻ, nhà nhà yên vui, hạnh phúc và thành đạt.

LVT