Tình trạng thất nghiệp ảo?

Theo số liệu báo cáo của cơ quan Lao động TBXH và Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh, số lao động thất nghiệp những tháng đầu năm 2012 tăng đột biến so với các năm trước, đến giữa tháng 5-2012 số lao động (LĐ) đăng ký hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đã hơn 3.200 người, trong khi vào thời điểm này các năm trước con số chưa đến 1.000 người.

Các điểm đăng ký BHTN luôn đông người

Theo số liệu thống kê của Công đoàn các khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế số lao động ở các KCN nghỉ việc, mất việc trong 6 tháng đầu năm chỉ có 1.454 người, đồng thời các doanh nghiệp cũng đã giải quyết được việc làm mới cho 1.011 LĐ, tức chỉ giảm có 336 lao động. Theo ước tính của Liên đoàn lao động tỉnh, trong toàn tỉnh số LĐ nghỉ việc, mất việc chưa đến 2.000 người, ông Nguyễn Trọng Tịnh - Trưởng phòng lao động tiền công, tiền lương Sở Lao động TBXH cho biết, số còn lại chỉ yếu là lao động đi làm việc ngoài tỉnh về địa phương đăng ký thất nghiệp.

Ông Nguyễn Hùng Son - Giám đốc BHXH SaĐéc cho biết, ngoại trừ LĐ trong KCN SaĐéc đăng ký nghỉ việc xin hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng cao thì số lao động đi làm việc ngoài tỉnh nghỉ việc trở về địa phương đăng ký thất nghiệp cũng rất nhiều.

Ông N.B.T đại diện cho Công ty CP DF, nơi đã góp hơn 600 hồ sơ thất nghiệp vào trong tổng số 3.200 hồ sơ thất nghiệp của tỉnh Đồng Tháp trong 6 tháng đầu năm cho biết: Công ty tạm ngưng sản xuất để nâng cấp nhà máy trong 6 tháng, thời điểm công ty tạm ngưng sản xuất cũng là lúc Luật BHXH về BHTN có hiệu lực trên 36 tháng, tức số công nhân của công ty phần lớn đều có thời gian tham gia trên 36 tháng, nếu nghỉ việc được trợ cấp 6 tháng lương tham gia BHXH, đây là mức trợ cấp rất cao, nên công ty thỏa thuận cho anh em nghỉ hưởng trợ cấp, khi công ty hoạt động trở lại thì sẽ ưu tiên nhận anh em cũ trở lại và sẽ tiếp tục tham gia BHTN. Giải quyết theo cách này cả công ty và công nhân đều có lợi.

Chị H.T.T.M quê ở huyện Lai Vung, làm việc cho Khu chế xuất Tân Thuận cho biết, đi làm và tham gia bảo hiểm từ đầu năm 2009, lúc này công ty cũng ít việc nên xin nghỉ hưởng trợ cấp thất nghiệp, tháng sau trở lên nếu công ty chưa có nhiều việc thì xin công ty khác. Nghe nói thời gian tham gia BHXH được bảo lưu nên cũng không phải lo.

Như vậy, ngoại trừ một số ít người mất việc thật sự, phần lớn còn lại đều có sự chủ động nghỉ việc để hưởng trợ cấp thất nghiệp. Đáng chú ý hơn là trong đó có sự thỏa thuận ngầm giữa người lao động và người sử dụng lao động để lợi dụng chính sách BHTN, tạo nên hiện tượng thất nghiệp ảo. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do các quy định hiện hành của chính sách BHTN còn nhiều kẻ hở để người thật sự không thất nghiệp cũng lợi dụng để hưởng trợ cấp thất nghiệp. Thiết nghĩ, Nhà nước nên sớm thay đổi các quy định về BHTN để ngăn chặn nguy cơ mất cân đối quỹ BHTN và giúp cho tình hình lao động được ổn định hơn.

Thanh Thảo