Phát huy hiệu quả mô hình diễn đàn trẻ em cấp xã

Những năm qua, tỉnh được một số tổ chức quốc tế hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật để tổ chức diễn đàn trẻ em (TE) tại một số xã thực hiện mô hình điểm về xây dựng mạng lưới bảo vệ TE tại cộng đồng. Trong những lần đầu tổ chức, TE tham gia diễn đàn còn thụ động, phần lớn có sự hướng dẫn về cách làm, chia sẻ nội dung từ người lớn và ít được sự quan tâm, chia sẻ của lãnh đạo chính quyền địa phương. Qua nhiều lần tổ chức, các em đã có kinh nghiệm trong phân công trách nhiệm, sắp xếp hợp lý chương trình, nội dung chia sẻ trong diễn đàn,... nên tạo được sự chú ý và quan tâm của lãnh đạo địa phương; TE chuyển từ thụ động sang chủ động, mạnh dạn trao đổi trực tiếp với lãnh đạo địa phương về các vấn đề bức xúc liên quan và những mong muốn chính đáng của mình... Từ đó, cho thấy việc tổ chức diễn đàn TE là việc cần thực hiện hàng năm, đặc biệt là cấp cơ sở để tạo điều kiện cho TE được thực hiện quyền tham gia của mình.

Trẻ em tham gia vẽ tranh tại diễn đàn trẻ em cấp xã

Sau khi UBND tỉnh ban hành Kế hoạch về xây dựng xã, phường phù hợp với TE (XPPHVTE) giai đoạn 2011-2015, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) chủ động phối hợp Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh xây dựng kế hoạch liên tịch tổ chức các hoạt động thúc đẩy sự tham gia của TE giai đoạn 2012-2015, nhằm hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố và xã, phường, thị trấn ra quyết định thành lập Câu lạc bộ TE và bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2011 đến nay. Qua 4 năm thực hiện, các đơn vị đã tổ chức 6 lớp tập huấn cho trên 500 lượt cán bộ là thành viên ban chủ nhiệm Câu lạc bộ TE các xã, phường, thị trấn, nội dung xoay quanh các kiến thức cơ bản về quyền TE, luật pháp, chính sách về thực hiện quyền TE, cách thức tổ chức diễn đàn TE tại xã.

Hàng năm, diễn đàn TE cấp xã được tổ chức vào thời điểm Tháng hành động vì TE với các chủ đề như: “Vì một môi trường an toàn, thân thiện và lành mạnh cho mọi TE”; “Hướng tới một xã hội không có TE nghèo khó và thất học”; “Hành động vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại TE”; hoặc “Tham vấn ý kiến TE về sửa đổi Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục TE”. Từ năm 2011-2014 đã tổ chức được 563 diễn đàn TE cấp xã, có trên 26.000 lượt TE tham gia là trẻ có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ đang sinh hoạt tại các câu lạc bộ TE ở địa phương... Số lượng TE tham gia dao động từ 32 – 100 em/diễn đàn. Trong diễn đàn có nhiều hoạt động được tổ chức như: vẽ tranh, thi văn nghệ, thảo luận nhóm, xử lý tình huống, đối thoại trực tiếp với lãnh đạo các ngành về những vấn đề các em quan tâm, bức xúc, xây dựng thông điệp và truyền thông điệp đến lãnh đạo địa phương.

Những ý kiến thắc mắc, kiến nghị của các em xoay quanh các vấn đề như: cần xây dựng điểm vui chơi, giải trí dành riêng cho TE tại địa phương; cần có biện pháp giảm thiểu tình trạng bạo lực gia đình và bạo lực học đường; trường học có hố xí nhưng không vệ sinh; tình trạng TE nghiện chơi game, học kém, bỏ học; cung cấp các chính sách trợ giúp liên quan đến TE; giải pháp về vấn đề ô nhiễm môi trường; một số gia đình còn bắt các em đi bán vé số, nhặt phế liệu để nuôi gia đình... Qua đó, lãnh đạo chính quyền, các ngành, đoàn thể địa phương đã giải đáp những thắc mắc của các em một cách cụ thể, những kiến nghị các TE được lãnh đạo UBND các xã, phường quan tâm thực hiện, thường xuyên tổ chức những hoạt động mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực như: tổ chức vận động tặng học bổng cho các em có hoàn cảnh khó khăn nhân dịp đầu năm học, vận động tặng quà cho TE nhân Tháng hành động vì TE ngày càng tăng, nhiều hoạt động vui chơi, giải trí cho TE tham gia được tổ chức, tình trạng bạo lực gia đình, bạo lực học đường, TE nghiện chơi game, bỏ học có nhiều biện pháp can thiệp kịp thời, TE có hoàn cảnh đặc biệt được phát hiện và trợ giúp, vấn đề ô nhiễm môi trường ở địa phương được cải thiện...

Thông qua diễn đàn đã phát hiện thêm nhiều trẻ có hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ, từ đó có những giải pháp tháo gỡ và giúp đỡ kịp thời; tiếng nói của TE được lãnh đạo địa phương lắng nghe, những đề đạt của TE được quan tâm thực hiện; TE mạnh dạn, tự tin khi tham gia đóng góp ý kiến các vấn đề có liên quan đến TE tại địa phương. Từ đó, phát huy hiệu quả, giúp cho việc thực hiện chỉ tiêu thúc đẩy sự tham gia của TE đạt kết quả cao, góp phần xây dựng XPPHVTE tính đến cuối năm 2013 đạt trên 97%. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn, thách thức như: kinh phí tổ chức diễn đàn TE còn hạn chế nên chưa tạo điều kiện cho nhiều TE tham gia; nội dung, hình thức tổ chức một số xã chưa phong phú, đa dạng; tài liệu, các trang thiết bị cấp xã còn nhiều hạn chế, thiếu thốn...

Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được trong việc tổ chức diễn đàn TE cấp xã, Sở LĐ,TB&XH dự trù kinh phí tổ chức diễn đàn TE cấp xã giai đoạn 2014 – 2020 để tiếp tục thực hiện; 2 năm 1 lần sẽ tổ chức diễn đàn TE cấp huyện, cấp tỉnh để có đánh giá chung, toàn diện hiệu quả của mô hình. Ngoài ra, Sở sẽ phối hợp cùng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Đồng Tháp thiết kế, xây dựng, biên soạn những nội dung, hình thức phong phú hơn, không gây nhàm chán cho các em khi tham dự diễn đàn.

MINH THÀNH