Văn hóa?

Không biết tự bao giờ, văn nghệ “cây nhà lá vườn theo hướng hiện đại” nở rộ. Văn nghệ “cây nhà lá vườn” chắc ai cũng biết: ta hát, ta nghe. Còn “theo hướng hiện đại” là có đàn ọt-găn, ghi-ta điện với âm-li, loa khủng. Tết vừa rồi, xóm giềng được nghe miễn phí văn nghệ cây nhà lá vườn theo hướng hiện đại đến tận hai, ba giờ sáng.

Không chỉ Tết. Ngày nay, hầu hết đám cưới, đám giỗ, sinh nhật, tân gia... đều có văn nghệ cây nhà lá vườn theo hướng hiện đại. Thậm chí đám tang cũng có. Trước khi động quan có thêm tiết mục võ sĩ biểu diễn đánh nhau đến máu me đầy mình, diễn viên dùng răng ngậm bàn ghế múa may theo tiếng nhạc trước đầu quan tài. Không ít người vỗ tay hoan hô, ném tiền thưởng. Theo gia chủ là để “giải tỏa nỗi buồn”.

Văn nghệ cây nhà lá vườn kiểu vậy lan ra đường phố. Quán ăn, nhà hàng có người đến tận nơi phục vụ miễn phí. Tụ điểm ca nhạc ven đường thu hút đông đảo ca sĩ, vũ công không chuyên trong người đã có ít nhiều rượu bia, khỏi phải vào nhà hàng, khách sạn.

Không ít người phản đối kiểu văn nghệ cây nhà lá vườn nói trên, bởi làm mất tính tôn nghiêm của lễ hội, tang chế, ảnh hưởng giờ giấc nghỉ ngơi của xóm giềng... Nhưng có người ủng hộ, cho rằng đó là văn hóa.

 Có hàng trăm, hàng ngàn định nghĩa văn hóa. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã có định nghĩa sâu sắc về văn hóa.

Khái quát, văn hóa là những thứ con người tạo ra, được lưu giữ, chắt lọc qua thời gian, để con người ngày càng hoàn thiện, để phần NGƯỜI ngày càng nhiều hơn phần CON.

Suy ra, những hoạt động không nhằm hướng tới hoàn thiện con người không thể gọi là văn hóa.

Hát hò không quan tâm chuyện nghỉ ngơi của xóm giềng, biến đám tang thành nơi giải trí rẻ tiền.... không thể nói đó là văn hóa.

Trong liên hoan họp mặt mừng Đảng - mừng Xuân Bính Thân - 2016 ở huyện Cao Lãnh, chỉ với cây đàn ghi-ta thùng, ta hát ta nghe nhưng rất đầm ấm, thân tình, đoàn kết. Một nét đẹp của truyền thống văn hóa dân tộc.

Sử dụng âm thanh, nhạc cụ hiện đại để hát hò trong lễ lạt, vui chơi là minh chứng cho sự phát triển kinh tế, là món ăn tinh thần ngày càng phong phú của người dân. Nhưng không nên lạm dụng.

Hữu Ý