Cần cứng rắn hơn trong công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá qua biên giới

Là một tỉnh có gần 50km đường biên giới, trong đó có những đoạn ăn sâu vào nội địa. Vì vậy, buôn lậu hàng hóa trong đó có thuốc lá là vấn đề nóng của tỉnh Đồng Tháp. Trong những năm qua, bọn buôn lậu thuốc lá ngày càng manh động, huy động số lượng đông người chống người thi hành công vụ.

Lực lượng Quản lý thị trường thiêu hủy thuốc lá nhập lậu

Năm 2012, BCĐ 127/ĐP đã có những giải pháp quyết liệt hơn, chỉ đạo các lực lượng chức năng thực hiện các giải pháp đồng bộ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá qua biên giới, đã bắt giữ gần 488.000 gói thuốc lá ngoại nhập lậu, trong đó đa số là Jet và Hero, trị giá khoảng 4,8 tỷ đồng, tăng 33% so với năm 2011.

Thuốc lá nhập lậu là vấn nạn lớn đang xảy ra ở Việt Nam và các quốc gia thu nhập thấp khác. Một nghiên cứu phân tích thị trường năm 2011 của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam (VTA) nhận định, thuốc lá nhập lậu chiếm từ 18% - 22% trong số 3,5 tỷ đến 3,8 tỷ bao thuốc tiêu thụ tại Việt Nam mỗi năm. Thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam qua nhiều đường, nhưng đáng kể nhất là qua đường biên giới với Campuchia.

Trong số hàng tỷ điếu thuốc lá vận chuyển lậu qua biên giới hàng năm, hai thương hiệu Hero và Jet chiếm tỷ lệ lớn và kiểm soát khoảng 40% thị trường từ năm 2007, với con số xấp xỉ 300 triệu bao mỗi năm và gây thất thu gần 200 triệu đô la/năm cho ngành sản xuất thuốc lá.

Theo một báo cáo của VTA, trong năm 2010, Nhà nước thất thu 3,6 tỷ đồng (tương đương 172,72 triệu đô la) tiền thuế. Trong năm 2011 có tổng cộng khoảng 11,4 tỷ điếu thuốc lá bị buôn lậu từ Campuchia vào Việt Nam, gây thiệt hại cho ngành thuốc lá 171 triệu đô la. Trong khi công tác phòng, chống buôn lậu tại biên giới chưa được cải thiện, Hiệp hội dự báo số lượng thuốc lá lậu sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới và số ngoại tệ thất thu càng tăng lên nữa.

Hiệp hội thuốc lá Việt Nam nhận định, nếu Nhà nước không có biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn quyết liệt thuốc lá bất hợp pháp, ngành công nghiệp thuốc lá của Việt Nam có thể sẽ sớm phải đối mặt với khó khăn trong việc duy trì vị trí nòng cốt trên thị trường trong nước.

Để xử lí tình trạng buôn lậu thuốc lá và các thực phẩm khác qua biên giới Việt Nam-Campuchia, vào tháng 4/2011 Cục thuế và Hải quan Campuchia đã kí biên bản ghi nhớ, trong đó Việt Nam tuyên bố sẽ thắt chặt kiểm tra biên giới. Tổ chức Y tể thế giới (WHO) cũng đang vận động chính phủ (Campuchia) ngăn chặn nạn buôn lậu thuốc lá. Tổ chức này kêu gọi chính phủ tăng thuế thuốc lá để người dân từ bỏ thói quen hút thuốc. Việc buôn lậu thuốc lá từ Campuchia sang Việt Nam mang lại lợi nhuận béo bở vì những kẻ buôn lậu trục lợi từ chênh lệch thuế khá cao bằng cách tăng giá bán tại các điểm bán lẻ.

Trong nỗ lực giải quyết vấn đề buôn lậu tràn lan thuốc lá qua biên giới Việt Nam - Campuchia, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam đã vận động Chính phủ thực hiện cải tổ công tác phòng, chống buôn lậu theo hướng cứng rắn hơn, đồng thời cung cấp thông tin cho công chúng về vấn đề này trên báo chí. Một trong các biện pháp đã được đề xuất trong các phiên hội thảo đàm phán cấp quốc gia giữa Campuchia, Lào và Trung Quốc là Việt Nam cần chú trọng hợp tác trong công tác chống buôn lậu và kinh doanh thuốc lá lậu qua biên giới, đặc biệt là tại biên giới Campuchia.

TP