Doanh nghiệp cần có cam kết trả nợ bảo hiểm xã hội để đảm bảo quyền lợi cho người lao động

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) thì người sử dụng lao động (SDLĐ) có trách nhiệm đóng BHXH, BHYT theo quy định và hàng tháng trích từ tiền lương, tiền công của người lao động (NLĐ), trích nộp tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) thuộc trách nhiệm đóng góp của NLĐ để đóng cùng một lúc vào quỹ BHXH, BHYT, BHTN; lập hồ sơ để NLĐ được cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Khi doanh nghiệp (DN) không đóng đầy đủ dẫn đến tình trạng nợ kéo dài, mọi quyền lợi liên quan của NLĐ như: chế độ nghỉ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, hưu trí, BHTN, khám chữa bệnh BHYT,... đều bị “treo”. DN nợ BHXH, cơ quan BHXH không thể xác nhận thời gian tham gia BHXH để NLĐ hưởng chế độ.

Theo quy định, hàng tháng cơ quan BHXH gửi thông báo kết quả đóng BHXH, BHYT, BHTN, biên bản đối chiếu thu nộp BHXH, BHYT, BHTN và gửi văn bản đôn đốc, nhắc nhở DN thực hiện tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ; đối với DN nợ từ 3 tháng trở lên, cơ quan BHXH yêu cầu DN có văn bản cam kết lộ trình trả nợ. Trường hợp NLĐ của DN ốm đau, thai sản, chuyển công tác, nghỉ việc, cơ quan BHXH yêu cầu DN thực hiện đóng đủ BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ đó để được giải quyết chế độ BHXH, chốt sổ BHXH và DN phải thực hiện cam kết lộ trình trả nợ BHXH, đồng thời phải trích nộp số tiền BHXH, BHYT, BHTN phát sinh. Tuy nhiên, hầu như trên thực tế nhiều DN nợ BHXH đã không thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan BHXH, do đó ảnh hưởng đến việc giải quyết chế độ BHXH và chốt sổ BHXH cho NLĐ.

Đối với những DN nợ BHXH do tình hình kinh doanh thực sự khó khăn, BHXH tỉnh cũng đã có giải pháp chốt sổ và giải quyết chế độ BHXH cho từng NLĐ với điều kiện DN phải có cam kết lộ trình trả nợ BHXH. Chẳng hạn như trường hợp nợ BHXH, BHYT, BHTN của 4 công ty: Cổ phần Thương mại Thủy sản Á Châu; TNHH may An Long; Cổ phần thủy sản Hùng Hậu; Cổ phần thực phẩm QVD, do đã nợ BHXH kéo dài nhiều năm: Tính đến tháng 4/2016, số tiền nợ của 4 DN trên 17 tỷ đồng, làm ảnh hưởng đến việc giải quyết chế độ BHXH của 1.046 lao động (số liệu do Liên đoàn Lao động tỉnh cung cấp)), BHXH tỉnh đã đề nghị các DN này gửi văn bản đến ngành chức năng có thẩm quyền xác định thực trạng tài chính DN thực sự khó khăn để phối hợp với cơ quan BHXH xem xét giải quyết cụ thể từng trường hợp của NLĐ. Sau khi được ngành chức năng xác định thực trạng tài chính DN thực sự khó khăn, cơ quan BHXH tính số tiền phải đóng của NLĐ đủ điều kiện giải quyết chế độ BHXH, NLĐ nghỉ việc và thông báo bằng văn bản để DN thực hiện chuyển đóng đầy đủ số tiền phải đóng cho những NLĐ này và số tiền theo cam kết trả nợ thì sẽ được giải quyết chế độ BHXH và chốt sổ theo quy định.

Điều 18, Luật BHXH quy định “NLĐ được quyền tham gia và hưởng các chế độ BHXH theo quy định”. Do vậy, một khi NLĐ đã thực hiện đúng nghĩa vụ trích nộp BHXH hàng tháng thì đơn vị SDLĐ cũng cần làm tốt trách nhiệm của mình. Đảm bảo quyền lợi cho NLĐ tham gia BHXH, BHYT vừa là giải pháp nuôi dưỡng nguồn nhân lực, vừa thể hiện tính tuân thủ pháp luật của DN.

V.H