Chiếc lọ cắm hoa vạn thọ

Chiếc lọ gốm thô màu xanh nhạt, có tuổi gấp ba lần tuổi tôi, được vẽ chữ tàu quanh thân theo lối thư pháp. Điểm đặc biệt của chiếc lọ là chỉ để chưng hoa vạn thọ chứ không chưng bất cứ hoa gì khác. Vào những ngày thường, chiếc lọ nằm yên trên tủ kiếng để cho những chiếc lọ sành khác “làm việc”. Nhưng vào những ngày Tết Nguyên đán, mẹ lấy chiếc lọ ra chùi rửa thật kỹ, đặt trang trọng trên bàn thờ, rồi cắm vào đó những nhành hoa vạn thọ thơm ngát.

Hoa Sa Đéc. Ảnh: Kim Ngân

Chiếc lọ là kỷ vật của bà ngoại để lại cho mẹ. Mẹ kể, hồi xưa, lọ được bà ngoại dùng để cắm nhiều loại hoa đẹp và đặt trên bàn khách. Tết đến, những cành hoa vạn thọ vàng rực được đặt vào trong lọ theo cách cắm hoa rất khéo của ngoại. Ngoại yêu hoa vạn thọ như người tình vậy - mẹ bảo thế. Ngoại cho rằng ngoài ý nghĩa là sống lâu muôn tuổi, lâu tàn thì vạn thọ còn có mùi thơm ngát, nhẹ nhưng dai, chứ không nhàn nhạt như những đóa hoa đài các khác. Vì thế mà khi xuân về, ngôi nhà luôn óng vàng sắc hoa vạn thọ. Ngoại yêu vạn thọ đến mức cứ sau tết là để dành hạt giống hong trên giàn khói, để khoảng đầu tháng 11 âm lịch là đem đi gieo cho kịp tết cổ truyền. Thường thì ngoại trồng chỉ để ngắm và chưng trong nhà chứ không bán. Bắt gặp nguyên vườn hoa vạn thọ đẹp rạng ngời nên có nhiều thương lái ngỏ ý mua nhưng ngoại từ chối khéo. Dường như do người yêu hoa, hoa cũng yêu người nên chậu vạn thọ nào do ngoại trồng cũng tươi tốt, thân cao, hoa to tròn.

Chiếc lọ gốm được mẹ mang về nhà chồng sau khi ngoại qua đời. Ngoại mất đúng ngay chiều ba mươi tết. Để tưởng nhớ ngoại, cứ đến ngày giỗ là mẹ lại mang chiếc lọ gốm ra chưng đầy hoa vạn thọ. Ban đầu mẹ chẳng mấy thích loại hoa này. Nhưng cắm hoa vào lọ mãi đâm ra mẹ mê mẩn. Rồi mẹ cũng như ngoại, yêu hoa và trồng hoa ngập vườn nhà. Nhớ hồi nhỏ, tôi thường phụ mẹ tra hạt vào đất, rồi cứ sau mỗi buổi đi học về là xách bình đi tưới hoa. Đến đầu tháng 12 âm lịch là tôi bấm đọt vạn thọ giúp mẹ cho cây kịp ra hoa vào dịp cuối năm. Tôi ưa thích cái cảm giác tỉ mẩn nhổ từng bụi vạn thọ, đem rửa rễ cho sạch và đưa mũi hít lấy hít để cái mùi hương ngây ngất ấy. Ngoài chưng hoa vào lọ gốm thô trên bàn thờ ngoại, mẹ còn chưng nhiều lọ khác khắp nhà. Nhưng lạ một điều, hoa vạn thọ chỉ đẹp rực rỡ khi được cắm vào chiếc lọ gốm thô của ngoại. Cả nhà tôi gọi cho nó cái tên ngồ ngộ là “Chiếc lọ cắm hoa vạn thọ”.

Giờ thì mẹ cũng bỏ tôi mà đi, dù rất nhiều lần tôi cầu nguyện cho mẹ cứ như hoa vạn thọ - mạnh khỏe sống hoài. Mẹ xa rồi, hoa vạn thọ vẫn nở đều đặn sau vườn nhà mỗi khi tết đến. Chọn những cành hoa đẹp nhất đặt vào lọ gốm trước di ảnh của ngoại và mẹ, chợt nước mắt tôi rưng rưng!

Nguyễn Thanh Vũ